Gezonde copingstrategie bij eetbuien

Wat doe je als je struikelt over het leven?

Op welk gedrag val je terug?

We struikelen allemaal wel eens over het leven, dat hoort nu eenmaal bij het *mens-zijn*. Dat kan ontzettend vervelend zijn. Soms zijn het kleine dingen, waar je makkelijk overheen stapt, maar soms kan het je ook langere tijd achtervolgen en zelfs gijzelen.

Het struikelen - hoe vervelend het ook is - is eigenlijk nooit het probleem (c'est la vie). De manier waarop we daar vervolgens mee omgaan, kan helpend of schadelijk zijn.

Want, wat doe jij als je over het leven struikelt?

• Blijf je liggen?
• Ga je zitten?
• Of sta je op, klopt jezelf af en gaat weer door?

Elke situatie vraagt om een andere strategie. Soms is het goed om te blijven liggen, zodat er ruimte ontstaat om te rusten en te herstellen. Soms is het beter om even te zitten en rustig na te denken over wat er nu precies gebeurd is. En in sommige gevallen kan het beter zijn om gewoon door te gaan.

Sporten, meditatie, praten met vrienden/familie, wandelen, muziek luisteren, schrijven, een bak Ben & Jerry's ijs eten... Het zijn allemaal strategieën om het leven een stukje dragelijk (lichter) te maken als het even te veel is. Dat wordt ook wel COPING genoemd.

Coping = het dragelijk maken van het leven bij tegenslagen.

Echter, de manier waarop we ons leven dragelijk proberen te maken, is niet altijd helpend. Soms kan de druk zo hoog oplopen, dat je het liefste het leven even wilt ontvluchten (guilty 🙋🏼‍♀️) In die gevallen kiezen we vaak voor gedrag waar we achteraf niet trots op zijn, waar we ons schuldig over voelen en waar we ons voor schamen. Dat wordt ook wel ESCAPISME (vluchtgedrag) genoemd.

Escapisme = Een ‘ongezonde’ manier van coping, waarbij je wegvlucht van vervelende gedachtes, gevoelens en situaties.

Vormen van escapisme zijn o.a.:

• ISOLEREN & VERMIJDEN: je terugtrekken, situaties uit de weg gaan, dagen op de bank zitten en Netflix-series bingen enz.
  
  
• VERDOVEN & AFLEIDEN: gevoelens onderdrukken met bv eten of verdovende middelen, je storten op werk, obsessief sporten enz.
  
  
• DEVALUEREN: jezelf bekritiseren, jezelf straffen, zelfhaat, enz.
  
  
• AANVALLEN & AFREAGEREN: anderen bekritiseren en jezelf boven de ander plaatsen.

Het is niet altijd makkelijk om vluchtgedrag te herkennen, omdat het gedrag wat je vertoont, objectief gezien, niet ‘slecht’ hoeft te zijn. Het ´bingen´ van een serie op Netflix kan zowel een gezonde copingstrategie zijn (rust & herstel), maar kan ook een vorm van escapisme zijn. Waar zit dan precies het verschil?

Hier kun je escapisme aan herkennen:

1. Je hebt achteraf SPIJT van je gedrag en voelt je hier SCHULDIG over en/of SCHAAMT je voor wat je gedaan hebt. 
   
   
2. Het zorgt daarmee vaak voor NEVENSCHADE, je krijgt er een extra probleem bij. Bijvoorbeeld ruzie met je partner, problemen op je werk, lichamelijke problemen. 
   
   
3. Je laat volledig de LICHTER LEVEN CODE los (het is niet verstandig, moedig en rechtvaardig wat je doet én je bent alle zelfbeheersing/controle kwijt)
   
   

Eetbuien (maar ook diëten, lijnen, jezelf uithongeren) kunnen een vorm van escapisme zijn. Op zichzelf staand is eten (en ook diëten) géén ‘slecht’ gedrag. Het leeg eten van een bak Ben & Jerry's of een zak chips is niet per definitie slecht. Maar als het een manier is om bepaalde gedachtes, gevoelens of situaties te ontvluchten en je daarbij de controle over je gedrag kwijtraakt, kan het voor problemen zorgen.

Een coping strategie om eetbuien te vóórkomen

Eetbuien zijn ontzettend complex. Meestal ontstaan eetbuien als een gevolg van verschillende factoren: ze zijn (neuro)biopsychosociaal. Maar om het even simpel te houden, kunnen we zeggen dat eetbuien doorgaans het gevolg zijn van een ‘ongezonde copingstrategie’:

Eetbuien zijn een manier om met vervelende gevoelens, emoties, gedachtes of gebeurtenissen om te gaan.

Het is belangrijk om allereerst te erkennen dat eetbuien een teken zijn dat iets niet goed gaat in je leven. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je te veel stress ervaart en dus niet voldoende je grenzen bewaakt, of dat je moeite hebt met het uiten van emoties, of dat je bepaalde lichamelijk signalen negeert, enz.

Hoe dan ook, iets in je leven heeft aandacht nodig en dat ga je niet oplossen door te eten.

De enige manier om van je eetbuien af te komen, is leren om op een gezonde manier te ‘copen’ met hetgeen waar je van weg wilt vluchten. 

Voel je een eetbui aankomen, dan kun je de volgende stappen doorlopen:

STAP 1: Onderzoek de aanleiding

Wat is er nu precies aan de hand? Welke biologische of psychosociale behoefte wordt er gefrustreerd op dit moment? Waar wil je graag van wegvluchten:

• Is het een bepaald gevoel, lichamelijk (bv. leeg gevoel) of emotioneel (bv. eenzaamheid)?
  
  
• Is het een belemmerende/ vervelende gedachte of overtuiging? (bv. ‘Nu is het toch al verpest’)
  
  
• Is het een bepaalde situatie (bv. alleen thuis zijn) of gebeurtenis (bv stressvolle situatie op het werk) die dit bij je triggert?

STAP 2: Kun je op dit moment iets veranderen aan de aanleiding? Of vraagt het om acceptatie?

Als je er iets aan kunt veranderen, dan ga je daarmee aan de slag:

• Als dat bepaalde EMOTIES zijn, bv eenzaamheid, verveling, spanning, onrust, kun je aan de slag met emotieregulatie

• Als dat bepaalde GEDACHTEN zijn, zul je aan de slag moeten met het uitdagen en nuanceren van je belemmerende gedachtes en overtuigingen

• Als dat bepaalde SITUATIES OF GEBEURTENISSEN zijn, kun je aan de slag gaan met het toepassen van implementatie-intenties (als-dan plannetjes). Denk aan een plan maken voor momenten dat je alleen thuis bent of je verveelt, een plan maken als je moe bent, stressmanagement toepassen als je gestrest bent, enz.

Als er dingen spelen die je NIET KUNT VERANDEREN, dan zul je aan de slag moeten gaan met acceptatie en (zelf)compassie. (Wat overigens een proces is en bij nevenschade ook om herstelwerkzaamheden vraagt. Het is dus géén *magische knop* die je even omzet)

Accepteren betekent niet dat je per definitie goedkeurt wat er gebeurt, maar dat je accepteert dat je ook maar gewoon mens bent, die fouten maakt, die emoties heeft, die negatieve gedachtes heeft, enz. Acceptatie begint dus bij ZELFCOMPASSIE (let op: dit is niet hetzelfde als zelfmedelijden).

Je leest het al, ik heb hier geen Quick Fix voor je. Herstellen van eetbuien, vraagt om innerlijk WERK. Als je daar hulp bij kunt gebruiken, dan help ik jou daar graag mee. Vraag een gratis kennismakingsgesprek aan om te ontdekken wat ik voor je kan betekenen.