De meeste mensen die ik begeleid, willen graag afvallen. Hoewel mijn coaching niet gericht is op gewichtsverlies, is dat verlangen er natuurlijk wel.

Ze hebben meestal al een bepaald streefgewicht in gedachten. Dit streefgewicht is niet altijd even realistisch. Het gewicht wordt namelijk beïnvloed door een aantal factoren. 

Mijn vraag is ook altijd: Waarom wil jij graag afvallen? Wat wil je daarmee bereiken? Hoe zou het jouw leven waardevoller maken? Én is de manier waarop je dan moeten eten en leven, vol te houden en de moeite waard?

Vrijwel iedereen wil graag slanker en strakker worden. Wat de meeste mensen zich echter niet realiseren, is dat slanker of strakker worden niet altijd gepaard gaat met gewichtsverlies.

Gewicht zegt heel weinig...

Op onderstaande foto zie je zes verschillende vrouwen. Ze hebben allemaal een andere lichaamsbouw, maar zijn allemaal even mooi. Als je ze zo op een rijtje ziet staan, zou je niet verwachten dat ze allemaal exact hetzelfde wegen. Toch is dit het geval. Ze wegen allemaal 70 kilo.

Met deze foto wil ik duidelijk maken dat gewicht niet alles zegt. Het toewerken naar een bepaald streefgewicht kan handig zijn, maar is vaak niet realistisch. Waar gaat het dan wel om? Het belangrijkste is dat jij je gelukkig voelt in en met je lichaam, dat je lekker in je vel zit, je energiek voelt en het beste uit jezelf haalt.

Dat je kunt leven zonder obsessief met eten en je gewicht bezig te hoeven zijn. 

Wat gebeurt er als jij eindelijk je streefgewicht hebt bereikt en blijkt dat je helemaal niet gelukkig bent, je niet sterk en energiek voelt? Misschien kom je er wel achter dat jouw ‘ideale’ gewicht heel anders is dan je had gedacht. Misschien voel jij je wel veel sterker, fitter, mooier, energieker en gelukkiger op een heel ander gewicht.

Jouw STREEFgewicht is misschien helemaal niet jouw LEEFgewicht. 

Kijk dus kritisch naar jouw doel. Is het puur gewichtsverlies? Of wil jij je gewoon weer lekkerder in je vel zitten, energieker voelen, sterker voelen, gelukkiger voelen? Is het laatste het geval, dan zegt dat getalletje op de weegschaal helemaal niks!

Wat zegt het getal op de weegschaal wél?

De weegschaal geeft jouw totale lichaamsgewicht aan. Daarbij is het belangrijk om te weten hoe je lichaam is opgebouwd. Simpel gezegd is jouw lichaam opgebouwd uit water, vetmassa en vetvrije massa (organen, botten, pezen, spieren, enz). Het gewicht van organen en botten kun je niet beïnvloeden. De hoeveelheid vetmassa en spiermassa wel. Dit doe je met behulp van voeding en training.

Echter, de weegschaal houdt geen rekening met lichaamssamenstelling. Het maakt geen onderscheid tussen vetmassa, vetvrije massa, spiermassa, vochtbalans, enz. Het meet enkel het totale gewicht. Daarom is het volgende belangrijk om te onthouden:

• Gewichtsverlies betekent niet automatisch een afname van vetmassa (wat je meestal wel wilt).
  
  
• Gewichtstoename betekent ook niet per se een toename in vetmassa.

Gewichtsschommelingen

Het getal op de weegschaal wordt niet alleen beïnvloedt door vetmassa en spiermassa. Er zijn nog een aantal andere belangrijke factoren die invloed hebben op je gewicht:

3. Hormonen

Hormonale schommelingen zorgen voor fluctuaties in gewicht. Zo kan stress bijvoorbeeld voor verandering in bepaalde hormonen zorgen. Het hormoon cortisol speelt hierin een belangrijke rol en heeft o.a. invloed op je vochtbalans. Voor vrouwen speelt de menstruatiecyclus een belangrijke rol. De waarden van hormonen fluctueren gedurende de menstruatiecyclus waardoor het gewicht tussen de 0,5 tot zelfs 5 kg kan fluctueren. Dit komt ook weer als gevolg van de hoeveelheid water die het lichaam vasthoudt.

4. Sporten en spierschade

Tijdens krachttraining ontstaan er kleine scheurtjes in je spieren, waar vocht in kan ophopen. Daardoor kun je na een intensieve krachttraining meer vocht vasthouden met als gevolg gewichtstoename.

Elke dag wegen of helemaal niet.

Bovenstaande factoren zorgen ervoor dat het gewicht op de weegschaal elke dag anders kan zijn. Heeft dat getal op de weegschaal invloed op jouw stemming, dan raad ik je af om dagelijks op de weegschaal te staan. 

Ik begrijp dat het heel lastig is om de weegschaal helemaal aan de kant te zetten, terwijl dat voor jouw gevoel misschien het enige houvast is die je hebt. Maar wees eens heel eerlijk? heb je die weegschaal écht nodig om te bepalen hoe het met je gaat, of je gezond eet, of je te veel of te weinig eet, of je een waardevol persoon bent, of je lekker in je vel zit, enz.? 

JIJ WEET DAT OOK WEL ZONDER DIE WEEGSCHAAL

Ik zeg altijd: Een fijne relatie met eten en jezelf gaat samen met een dikke laag stof op je weegschaal.

Is dagelijks wegen dan echt zo slecht? Als het getal op de weegschaal een obsessie voor je is en je humeur beïnvloedt, is het antwoord 100% JA. Echter, soms kan het je wel meer inzicht geven, maar kijk dan enkel naar de algemene trend en niet naar enkele meetmomenten. In onderstaand voorbeeld laat ik je zien waarom.

Als je puur naar de getallen per dag kijkt, zie je dat dit fluctueert, waardoor je in eerste instantie misschien het gevoel kan hebben dan je aankomt. Kijk je naar het gemiddelde gewicht per week, dan haal je de ruis van andere factoren eruit en zie je de daadwerkelijke progressie.

Voorbeeld:

Het gevaar van focussen op enkele meetmomenten in plaats van de algemene trend, is dat het (extreme) reacties uitlokt. Dus stel je ziet op een ochtend dat het cijfertje op de weegschaal omhoog is gegaan, dan is de kans groot dat je de hele dag streng voor jezelf zult zijn (nog minder eten).

Nu moet je weten dat elke actie een gelijke, tegengestelde reactie uitlokt. Dat is altijd zo. Dus een (extreme) actie lokt ook een (extreme) reactie uit in je lichaam. Dat komt doordat je lichaam altijd op zoek is naar homeostase (balans). 

Wanneer jij heel streng voor jezelf bent, te weinig eet of bepaalde voedingsstoffen mist, zal je lichaam net zo extreem reageren door jou aan te sturen tot overeten (eetbuien, snaaibuien, emotie-eten). Gevolg: je gewicht gaat omhoog, terwijl als je gewoon door was gegaan waar je mee bezig was, dan was er niks aan de hand geweest.

Het bovenstaand voorbeeld laat zien dat het gewicht onderhevig is aan verschillende factoren. Daarom adviseer ik om bij voorkeur die weegschaal gewoon het huis uit te gooien. Wil je toch graag je gewicht een beetje in de gaten houden?  Kijk dan niet naar dat ene getal, dat is puur een momentopname, maar kijk naar de trend. Je gewicht fluctueert van dag tot dag. 

Gewicht vs. Lichaamssamenstelling

Het is ook goed om te beseffen dat je gewicht niets zegt over je vetmassa of lichaamssamenstelling in het algemeen. Wanneer je veel aan krachttraining doet, maak je spiermassa aan. Dan kan het bijvoorbeeld voorkomen dat het getal op de weegschaal stijgt in plaats van daalt, terwijl je er wel strakker en slanker uitziet. Dit komt doordat je vetmassa wel gedaald is, maar je aangekomen bent in spiermassa.

Wanneer het getal op de weegschaal daalt, betekent dit niet automatisch dat je daadwerkelijk vetmassa kwijt bent. Dit kan ook te maken hebben met bijvoorbeeld de vochtbalans en verlies van spiermassa. Het gewicht gaat dus wel omlaag, maar je zult geen slanker fysiek zien.

Wat jouw gewicht je niet vertelt!

Tenslotte zegt jouw gewicht ook niks over:

• Hoe gezond je bent
• Hoe mooi en waardevol je bent
• Of je kleren fijn zitten
• Hoe lekker jij in je vel zit
• Hoe gelukkig je bent
• Hoe fit je bent en wat jij met je lichaam kan
• .....

Vaak is het niet het gewicht dat je moet verliezen, maar de beperkende overtuigingen en gedachtes over jezelf en je lichaam die je los mag laten.

De focus hoort niet te liggen op het veranderen van het cijfertje op de weegschaal, maar op het veranderen van je gedrag. Het gaat uiteindelijk over je goed voelen, jezelf voeden in plaats van vullen, goed voor jezelf zorgen, meer zelfvertrouwen hebben, enz. 

Conclusie:

• Gewichtsverlies is niet hetzelfde als afvallen. Gewichtsverlies is een lager getal op de weegschaal dat meerdere oorzaken kan hebben: vochtverlies, verlies van vetmassa, verlies van spiermassa. 

• Je bent meer dan het getal op de weegschaal. Laat jouw humeur niet afhangen van dat cijfertje op de weegschaal. Het zegt niets over hoe gelukkig jij bent, of je lekker in je vel zit, of je gezond bent, enz. Het is enkel een nummer, niet meer dan dat.

• Stel het juiste doel. Jij bepaalt wat je doel is. Puur gewichtsverlies, afvallen of sterker, fitter, energieker en gelukkiger voelen. Jij bepaalt wat je wilt bereiken, niet de weegschaal.

Wil je graag hulp bij het verbeteren van je zelfbeeld en het creëren van een fijne relatie met eten en jezelf?